Bộ Công Thương có 22
đơn vị thuộc bộ
Nghị định nêu rõ, 19
đơn vị giúp Bộ trưởng Bộ Công Thương thực hiện chức năng quản lý nhà nước gồm:
1- Vụ Kế hoạch, Tài chính và Quản lý doanh nghiệp; 2- Vụ Phát triển thị trường
nước ngoài; 3- Vụ Chính sách thương mại đa biên; 4- Vụ Dầu khí và Than; 5- Vụ Tổ
chức cán bộ; 6- Vụ Pháp chế; 7- Thanh tra bộ; 8- Văn phòng bộ; 9- Ủy ban Cạnh
tranh quốc gia; 10- Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước; 11- Cục Điện
lực; 12- Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công; 13- Cục Công
nghiệp; 14- Cục Phòng vệ thương mại; 15- Cục Xúc tiến thương mại; 16- Cục Xuất
nhập khẩu; 17- Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp; 18- Cục Thương mại
điện tử và Kinh tế số; 19- Cục Hóa chất.
3 đơn vị sự nghiệp phục
vụ chức năng quản lý nhà nước của Bộ Công Thương gồm: 1- Viện Nghiên cứu Chiến
lược, Chính sách Công Thương; 2- Báo Công Thương; 3- Tạp chí Công Thương.
Chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn của Bộ Công Thương
Nghị định nêu rõ, Bộ
Công Thương là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về
công nghiệp và thương mại, bao gồm các ngành và lĩnh vực: Điện, than, dầu khí,
năng lượng mới, năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả,
hóa chất, vật liệu nổ công nghiệp, công nghiệp cơ khí, công nghiệp luyện kim,
công nghiệp khai thác mỏ và chế biến khoáng sản, công nghiệp tiêu dùng, công
nghiệp thực phẩm, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp môi trường, công nghiệp công
nghệ cao (không bao gồm công nghiệp công nghệ thông tin và công nghiệp công nghệ
số); cụm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, khuyến công; thương mại trong nước;
xuất nhập khẩu, thương mại biên giới; dịch vụ logistics; phát triển thị trường
ngoài nước; quản lý thị trường; xúc tiến thương mại; thương mại điện tử; dịch vụ
thương mại; hội nhập kinh tế quốc tế; cạnh tranh, bảo vệ quyền lợi người tiêu
dùng; phòng vệ thương mại; các dịch vụ công trong các ngành, lĩnh vực thuộc phạm
vi quản lý nhà nước của bộ.
Nghị định nêu rõ, về
năng lượng bao gồm: điện, than, dầu khí, năng lượng mới, năng lượng tái tạo và
các năng lượng khác; quản lý nhu cầu điện, Bộ Công Thương quản lý nhà nước theo
thẩm quyền về đầu tư xây dựng các dự án năng lượng; tổng hợp, phân tích, đánh
giá tình hình và kết quả thực hiện quy hoạch, tổng hợp báo cáo tình hình sản xuất
và thực hiện dự án đầu tư lĩnh vực năng lượng; tổ chức công bố, đánh giá, thực
hiện quy hoạch phát triển điện lực, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch phát triển
điện lực theo trình tự, thủ tục rút gọn; phê duyệt kế hoạch, điều chỉnh kế hoạch
thực hiện quy hoạch phát triển điện lực theo quy định pháp luật về quy hoạch;
quyết định danh mục các dự án điện lực sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức,
vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ
100% vốn điều lệ hoặc doanh nghiệp do doanh nghiệp này nắm giữ 100% vốn điều lệ
làm chủ đầu tư theo quy định pháp luật về điện lực; phê duyệt kế hoạch khai
thác sớm tại các mỏ dầu khí; kế hoạch đại cương phát triển mỏ dầu khí; kế hoạch
thu dọn mỏ dầu khí; quyết định thu hồi mỏ dầu khí trong trường hợp nhà thầu
không tiến hành phát triển mỏ và khai thác dầu khí theo thời gian quy định đã
được phê duyệt; quyết định cho phép đốt bỏ khí đồng hành; quyết định gia hạn
giai đoạn tìm kiếm thăm dò dầu khí theo quy định của hợp đồng dầu khí; thực hiện
các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật về dầu khí; thực hiện công tác quản
lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất kinh doanh và phân phối dầu khí (bao gồm:
xăng dầu, khí tự nhiên, khí hóa lỏng và các sản phẩm dầu khí khác) theo quy định
của pháp luật.
Bên cạnh đó, thực hiện
công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp
than cho sản xuất điện thuộc phạm vi quản lý nhà nước của bộ; quản lý nhà nước
và tổ chức thực hiện Chương trình quản lý nhu cầu điện quốc gia theo quy định của
pháp luật.
Về điều tiết điện lực,
Bộ Công Thương xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành các quy định về điều
kiện, cơ cấu ngành điện, nguyên tắc hoạt động và lộ trình phát triển thị trường
điện cạnh tranh; cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa khách hàng sử dụng điện lớn
và đơn vị phát điện và tổ chức thực hiện; xây dựng, ban hành các quy định để vận
hành, điều hành giao dịch thị trường điện cạnh tranh các cấp độ và tổ chức thực
hiện; phê duyệt kế hoạch vận hành thị trường điện cạnh tranh hằng năm; giám sát
vận hành thị trường điện cạnh tranh; chỉ đạo xây dựng kế hoạch cung cấp điện,
kiểm tra và giám sát tình hình cung cấp điện và vận hành hệ thống điện để bảo đảm
cân bằng cung cầu điện; chỉ đạo, quyết định việc vận hành, huy động các nhà máy
điện trong các tình huống cấp bách đe dọa nghiêm trọng đến khả năng bảo đảm
cung cấp điện; nghiên cứu, đề xuất và quản lý các giải pháp thực hiện cân bằng
cung cầu điện, quản lý nhu cầu điện; hướng dẫn điều kiện, trình tự ngừng, giảm
mức tiêu thụ cung cấp điện; điều kiện, trình tự đấu nối vào hệ thống điện quốc
gia, đo đếm điện năng; xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành: Cơ chế, thời
gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân; khung giá của mức giá bán lẻ điện
bình quân; cơ cấu biểu giá bán lẻ điện trình Chính phủ.
Bộ Công Thương phê
duyệt khung giá phát điện, khung giá bán buôn điện, giá dịch vụ truyền tải điện,
giá dịch vụ phân phối điện, giá dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, giá dịch vụ điều
độ vận hành hệ thống điện và giá dịch vụ điều hành giao dịch thị trường điện lực;
thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động chỉ huy điều hành hệ thống
sản xuất, truyền tải, phân phối và phân bổ điện năng trong hệ thống điện quốc
gia, điều hành giao dịch thị trường điện; thực hiện công tác quản lý nhà nước đối
với hoạt động cấp mới, sửa đổi, bổ sung, cấp lại, gia hạn và thu hồi giấy phép
hoạt động điện lực; thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động mua
bán điện với nước ngoài; hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các quy định của
pháp luật và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về lĩnh vục điện lực theo quy
định của pháp luật.
Về hoá chất, vật liệu
nổ công nghiệp, Bộ Công Thương quản lý nhà nước về hóa chất, tiền chất trong
lĩnh vực công nghiệp, tiền chất thuốc nổ, vật liệu nổ công nghiệp; hóa chất sử
dụng trong các sản phẩm công nghiệp tiêu dùng theo quy định của pháp luật; hóa
chất thuộc Công ước cấm phát triển, sản xuất, tàng trữ, sử dụng và phá hủy vũ
khí hóa học và thực thi các Công ước về hóa chất khác theo quy định; trừ các loại
hóa chất, tiền chất thuốc nổ thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng thuộc thẩm quyền
quản lý của Bộ Quốc phòng và thuộc lĩnh vực an ninh thuộc thẩm quyền của Bộ
Công an; quản lý và phát triển ngành công nghiệp hóa chất, vật liệu nổ công
nghiệp; xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, kế hoạch, dự án phát triển
công nghiệp hóa chất, vật liệu nổ công nghiệp; hướng dẫn, kiểm tra, tổng họp
tình hình phát triển công nghiệp hóa chất, vật liệu nổ công nghiệp theo quy định
của pháp luật; quản lý hoạt động nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm vật liệu nổ
công nghiệp do các tổ chức khoa học và công nghệ hoặc doanh nghiệp sản xuất vật
liệu nổ công nghiệp thực hiện.
Về công nghiệp nặng,
công nghiệp nhẹ, Bộ Công Thương quản lý và phát triển các ngành công nghiệp cơ
khí, công nghiệp luyện kim, công nghiệp khai thác, chế biến và tiêu thụ khoáng
sản (trừ khoáng sản làm vật liệu xây dựng và sản xuất xi măng), công nghiệp
tiêu dùng, công nghiệp thực phẩm, công nghiệp sinh học, công nghiệp hỗ trợ,
công nghiệp điện tử (trừ công nghiệp công nghệ thông tin và công nghiệp công
nghệ số) và công nghiệp công nghệ cao (không bao gồm công nghiệp công nghệ
thông tin và công nghiệp công nghệ số) theo quy định của pháp luật; chủ trì, phối
hợp với các bộ, ngành có liên quan xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành
cơ chế, chính sách, danh mục sản phẩm ưu tiên phát triển trong các ngành công
nghiệp thuộc phạm vi quản lý nhà nước của bộ.
Về khuyến công, cụm
công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, Bộ Công Thương xây dựng và tổ chức thực hiện
chương trình, kế hoạch khuyến công, quản lý kinh phí khuyến công quốc gia; tổ
chức thực hiện hoạt động phát triển tiểu thủ công nghiệp, làng nghề công nghiệp
và tiểu thủ công nghiệp; tổ chức thực hiện hoạt động phát triển cụm công nghiệp,
phối hợp xúc tiến đầu tư vào cụm công nghiệp; xây dựng chương trình hỗ trợ đầu
tư hạ tầng cụm công nghiệp theo quy định của pháp luật; tổ chức thực hiện các
nhiệm vụ hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công nghiệp,
tiểu thủ công nghiệp.
Về thương mại và thị
trường trong nước, Bộ Công Thương tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách về phát
triển thương mại và thị trường trong nước; phát triển thương mại và bảo đảm cân
đối cung cầu hàng hóa, các mặt hàng thiết yếu cho miền núi, hải đảo, vùng sâu,
vùng xa, vùng biên giới và đồng bào dân tộc theo quy định của pháp luật; về
phương thức giao dịch và loại hình kinh doanh theo quy định của pháp luật; chủ
trì, phối hợp với các bộ, ngành điều tiết phân phối, lưu thông hàng hóa; chủ
trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương quản lý và phát triển dịch vụ
thương mại theo quy định của pháp luật; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa
phương xây dựng chính sách phát triển hạ tầng thương mại (bao gồm chợ, siêu thị,
trung tâm thương mại, trung tâm mua sắm, trung tâm đấu giá hàng hóa, trung tâm
logistics, kho hàng hóa, trung tâm hội chợ, triển lãm, cửa hàng bán lẻ) theo
quy định của pháp luật; quản lý nhà nước đối với hoạt động mua bán hàng hóa qua
Sở giao dịch hàng hóa.
Về xuất khẩu, nhập khẩu
hàng hoá, Bộ Công Thương tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách xuất khẩu, nhập
khẩu hàng hoá, thương mại biên giới và phát triển thị trường ngoài nước; quản
lý về xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập, chuyển khẩu,
quá cảnh hàng hoá, thương mại biên giới, hoạt động ủy thác, uỷ thác xuất khẩu,
uỷ thác nhập khẩu, đại lý mua bán, gia công, xuất xứ hàng hoá; tổng hợp tình
hình, kế hoạch xuất khẩu, nhập khẩu hàng hoá và thương mại biên giới theo quy định
của pháp luật.
Về phòng vệ thương mại,
Bộ Công Thương tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về phòng vệ thương
mại bao gồm: Chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ đối với hàng hóa nhập khẩu
từ nước ngoài vào Việt Nam; chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại; điều
tra phòng vệ thương mại; chủ trì và phối hợp với các bộ, ngành, địa phương
trong việc trợ giúp hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp khi bị điều tra, áp dụng
biện pháp phòng vệ thương mại (bao gồm chống bán phá giá, chống trợ cấp, tự vệ
và chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại) của nước ngoài đối với hàng
hóa xuất khẩu của Việt Nam; thực hiện các công việc liên quan đến giải quyết
các tranh chấp về các vụ kiện phòng vệ thương mại tại WTO và các tổ chức quốc tế.
Về thương mại điện tử
và kinh tế số, Bộ Công Thương thực hiện quản lý nhà nước về thương mại điện tử.
Chủ trì, phối hợp, tổ chức thực hiện các chiến lược, kế hoạch, chương trình
phát triển thương mại điện tử, chính sách và pháp luật điều chỉnh trong hoạt động
thương mại điện tử; tổ chức thực hiện các cơ chế khuyến khích, hỗ trợ và định
hướng phát triển những mô hình kinh doanh mới trên nền tảng ứng dụng thương mại
điện tử, ứng dụng công nghệ số trong lĩnh vực công thương; hướng dẫn, kiểm tra
về nội dung, điều kiện hoạt động thương mại điện tử; quản lý, giám sát hoạt động
thương mại điện tử và các mô hình hoạt động kinh doanh dựa trên ứng dụng công
nghệ số theo quy định của pháp luật.
Bộ Công Thương thiết
lập và vận hành những hạ tầng thiết yếu cho thương mại điện tử; xây dựng khung
kiến trúc và nền tảng kỹ thuật dùng chung cho các mô hình kinh doanh dựa trên ứng
dụng công nghệ số trong lĩnh vực công thương; xây dựng, phát triển hạ tầng
thương mại điện tử và ứng dụng công nghệ số trong ngành công thương, hỗ trợ
doanh nghiệp liên kết thông qua chuỗi giá trị, phát triển thị trường thúc đẩy
hoạt động xuất khẩu;.
Bộ Công Thương thực
hiện quản lý nhà nước về chuyển đổi số trong ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản
lý nhà nước của bộ, phát triển kinh tế số ngành công thương; xây dựng, quản lý,
vận hành Hệ thống thông tin năng lượng ngành công thương để thực hiện các hoạt
động quản trị dữ liệu, quản trị chia sẻ, khai thác dữ liệu, tổ chức điều tra,
thu thập, tổng hợp và cập nhật dữ liệu thông tin năng lượng.
Về quản lý thị trường,
Bộ Công Thương hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về
kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thương mại thuộc lĩnh vực được phân công; xử lý
các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ
thương mại ở thị trường trong nước và các lĩnh vực khác theo quy định của pháp
luật; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong công tác phòng, chống
sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng nhập lậu, gian lận thương mại và
các hành vi vi phạm pháp luật khác trong hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ
thương mại theo quy định của pháp luật; chỉ đạo, hướng dẫn, giám sát, kiểm tra
hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật và thực hiện các biện pháp nghiệp vụ
của lực lượng Quản lý thị trường theo quy định của pháp luật. Phối hợp với Ủy
ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thực hiện nhiệm vụ quản lý
nhà nước đối với lực lượng Quản lý thị trường theo quy định của pháp luật.
Về cạnh tranh và bảo
vệ quyền lợi người tiêu dùng, quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa
cấp, Bộ Công Thương tổ chức thực hiện quản lý nhà nước về cạnh tranh; tiến hành
tố tụng cạnh tranh, kiểm soát tập trung kinh tế, quyết định việc miễn trừ đối với
thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm, giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ
việc cạnh tranh theo quy định pháp luật; tổ chức thực hiện quản lý nhà nước về
bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng theo quy định của pháp luật; tổ chức thực hiện
quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp theo quy định
của pháp luật.
Về xúc tiến thương mại,
Bộ Công Thương chủ trì, phối họp với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan có liên
quan, chính quyền địa phương xây dựng và thực hiện Chương trình cấp quốc gia về
xúc tiến thương mại, Chương trình Thương hiệu quốc gia theo quy định của pháp
luật; xây dựng, tổ chức thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại theo quy định
pháp luật; hướng dẫn, kiểm tra về nội dung, điều kiện hoạt động quảng cáo
thương mại, thương hiệu, hội chợ, triển lãm thương mại, khuyến mại, trưng bày,
giới thiệu hàng hóa, dịch vụ ở trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật;
quản lý, theo dõi nguồn ngân sách nhà nước cho các hoạt động xúc tiến thương mại
hàng năm theo quy định của pháp luật;
Bên cạnh đó, quản lý,
chỉ đạo hoạt động của các Văn phòng xúc tiến thương mại Việt Nam ở nước ngoài;
quản lý các Văn phòng đại diện các tổ chức xúc tiến thương mại nước ngoài tại
Việt Nam theo quy định của pháp luật; thiết lập, vận hành và phát triển hệ thống
hạ tầng xúc tiến thương mại, hạ tầng số phục vụ xúc tiến thương mại…
Nghị định có hiệu lực
thi hành từ ngày 01/3/2025.
