Vấn đề chị hỏi chúng tôi xin trả lời để chị tham khảo như sau:
Pháp luật không có quy định cụ thể về trình tự, thủ tục ly hôn với người đang lãnh án phạt tù, tuy nhiên, căn cứ Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015; Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 và trên thực tế thực hiện thì chị có thể tiến hành theo trình tự dưới đây:
Thứ nhất, nếu trường hợp các bên thuận tình ly hôn, ngoài xác nhận của cả hai vợ chồng thì chị cần xin xác nhận của giám thị trại giam nơi chồng đang thụ lý án. Ngoài ra, chồng của chị cần làm đơn yêu cầu tòa án giải quyết việc thuận tình ly hôn vắng mặt, lý do là chồng của chị đang thi hành án và có xác nhận của giám thị trại giam.
Về thủ tục thuận tình ly hôn, Căn cứ các quy định tại Điều 189, 396 Bộ Luật Tố tụng dân sự năm 2015, chị làm hồ sơ bao gồm: Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn; Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính); Chứng minh nhân dân của vợ và chồng (bản sao có chứng thực); Giấy khai sinh của các con (bản sao có chứng thực); Sổ hộ khẩu gia đình (bản sao có chứng thực); Những chứng từ chứng minh tài sản chung của vợ chồng (nếu có tài sản chung cần chia) gửi đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú, làm việc của một trong hai bên.
Căn cứ để Tòa án công nhận yêu cầu xin ly hôn của hai vợ chồng được quy định tại Điều 55 Luật hôn nhân và gia đình 2014:
“Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn”.
Thứ hai, nếu trường hợp các bên đơn phương ly hôn, thì chị cần xin xác nhận của giám thị trại giam chồng của chị đang thi hành án. Đây là sẽ địa chỉ để Tòa án tiền hành tống đạt giấy tờ, và làm thực hiện các thủ tục khác liên quan tới quá trình giải quyết. Ngoài ra, trường hợp này chồng của chị vẫn có thể yêu cầu Tòa án xét xử vắng mặt và có xác nhận của giám thị trại giam như trên.
Về thủ tục đơn phương ly hôn, chị làm hồ sơ bao gồm: Đơn xin ly hôn theo mẫu; Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính); Chứng minh nhân dân của vợ và chồng (bản sao có chứng thực); Giấy khai sinh của các con (bản sao có chứng thực); Sổ hộ khẩu gia đình (bản sao có chứng thực); Những chứng từ chứng minh tài sản chung của vợ chồng (nếu có tài sản chung cần chia) gửi đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi chồng chị cư trú làm việc trước khi chấp hành phạt tù giam.
Căn cứ để Tòa án đồng ý yêu cầu xin ly hôn của chị được quy định tại Điều 56 Luật hôn nhân và gia đình 2014:
“ 1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
2. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
3. Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia”.
