Trợ giúp pháp
lý(TGPL) là một trong những hoạt động mang tính chất nhân văn của Đảng, nhà nước
nhằm đảm bảo cho mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật, thực hiện công bằng
trong xã hội, góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Hiện nhu cầu
tìm hiểu pháp luật, TGPL có xu hướng tăng, đặc biệt là TGPL trong hoạt động tố
tụng, TGPL cho người khuyết tật về pháp luật dân sự, hình sự và giải đáp các vấn
đề khác khi người dân có nhu cầu xin tư vấn. Do đó Trung tâm trợ giúp pháp lý
Nhà nước tỉnh và các cơ quan chức năng đã phối hợp chặt chẽ, đề ra nhiều giải
pháp để nâng cao chất lượng TGPL trong hoạt động tố tụng và TGPL cho người khuyết
tật trên địa bàn tỉnh.
Hoạt động TGPL
luôn được sự quan tâm chỉ đạo từ lãnh đạo Sở Tư pháp, sự phối hợp chặt chẽ giữa
các cơ quan: Công an tỉnh, Sở Tài chính, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, Tòa án
nhân dân tỉnh, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh (là thành viên của Hội đồng phối hợp
liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng) và các cơ quan liên quan. Theo đó,
phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền các quy định về TGPL thông qua việc cấp
phát tờ gấp và các văn bản hướng dẫn thi hành; đẩy mạnh truyền thông vềTGPL
trên Báo Hà Nam, Đài phát thanh tỉnh Hà Nam để nhân dân, người thuộc diện trợ
giúp pháp lý biết và yêu cầu TGPL khi có nhu cầu.
Ngoài ra, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước
tỉnh phối hợp với các phòng, đơn vị thuộc Sở Tư pháp đẩy mạnh viết nhiều tin
bài về TGPL, vụ việc đã thực hiện TGPL đăng trên trang thông tin điện tử của Sở
Tư pháp. Để nâng cao số lượng, chất lượng TGPL trong hoạt động tố tụng, Trung
tâm trợ giúp pháp lý đã tham mưu lãnh đạo Sở Tư pháp trình Chủ tịch UBND tỉnh
kiện toàn Hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng; Các
thành viên Hội đồng phối hợp liên ngành luôn quan tâm chỉ đạo các cơ quan tiến
hành tố tụng phối hợp chặt chẽ với Trung tâm TGPL trong việc thông tin người
thuộc diện trợ giúp pháp lý và cử trợ giúp viên pháp lý tham gia tố tụng; tổ chức
đánh giá chất lượng đối với các vụ việc tham gia tố tụng đã hoàn thành để đánh
giá kết quả, chất lượng của người thực hiện TGPL.
Trong
06 tháng đầu năm 2021, Trung tâm TGPL nhà nước đã phối hợp với các cơ quan tiến
hành tố tụng cử Trợ giúp viên pháp lý và Luật sư cộng tác viên tham gia trợ
giúp 146 vụ việc, trong đó có 45 vụ việc tố tụng, số vụ việc do cơ quan điều
tra chuyển đến là 26; số vụ việc do tòa án chuyển đến là 14 và số còn lại do
Trung tâm TGPL tiếp nhận. Quá trình tham gia tố tụng, trợ giúp viên, luật sư đã
thể hiện tốt vai trò, trách nhiệm trong việc nghiên cứu hồ sơ, tiếp xúc người
được TGPL, thu thập chứng cứ, chuẩn bị bản luận cứ và tham gia tranh luận tại
phiên tòa. Từ đó, góp phần quan trọng trong việc xác định sự thật của vụ án,
giúp cho Hội đồng xét xử đánh giá khách quan, toàn diện, đúng bản chất vụ án, bảo
đảm quyền và lợi ích cho người được TGPL. Ngoài ra, Trung tâm TGPL còn phối hợp
với phòng tư pháp, UBND các xã trên địa bàn tỉnh tổ chức 11 buổi truyền thông,
tư vấn pháp luật cho người dân nói chung và các đối tượng được TGPL nói riêng về
các lĩnh vực pháp luật liên quan đến đời sống của người dân, nhất là đối với
các hoạt động TGPL. Phổ biến các quy định về đối tượng được TGPL, quyền và
nghĩa vụ của người được TGPL... cung cấp địa chỉ, số điện thoại để các đối tượng
liên hệ khi có yêu cầu TGPL. Trung tâm đã thực hiện được mục tiêu nâng cao hiểu
biết pháp luật cho người dân, tạo điều kiện cho người dân thuộc các “nhóm yếu
thế trong xã hội” tiếp cận pháp luật, tạo ra cơ chế công bằng trong mỗi công
dân khi thực hiện quyền và nghĩa vụ theo quy định pháp luật. Ngoài ra, các cơ quan tố tụng còn tạo
điều kiện thuận lợi cho người TGPL tố tụng thực hiện đầy đủ các quyền, nghĩa vụ
của mình theo quy định của pháp luật về tố tụng và pháp luật về TGPL… Các cơ
quan thành viên Hội đồng phối hợp liên ngành quan tâm chỉ đạo phối hợp chặt chẽ
với Trung tâm TGPL để niêm yết bảng thông tin về TGPL, thông tin TGPL tại trụ sở
đơn vị và đặt ở vị trí thuận lợi, dễ tiếp cận. Đồng thời, chỉ đạo tiếp nhận và
cấp phát miễn phí mẫu đơn yêu cầu TGPL, tờ gấp pháp luật và các tài liệu có liên
quan đến TGPL cho người thuộc diện được hưởng trợ giúp biết từ đó nâng cao số
lượng và chất lượng vụ việc trợ giúp
pháp lý./.