Đề án ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong Hệ
thống thông kê nhà nước giai đoạn 2017 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 ban hành
tại Quyết định số 501/QĐ-TTg ngày 10 tháng 5 năm 2018 của Thủ tướng Chính phủ
(sau đây gọi là Đề án 501) nhằm ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin - truyền
thông và các phương pháp khoa học dữ liệu để nâng cao chất lượng thông tin
thống kê, đồng thời đổi mới điều tra thống kê; tích hợp, sử dụng dữ liệu hành
chính; thu thập và xử lý dữ liệu lớn; phổ biến thông tin thống kê và chia sẻ dữ
liệu, thông tin thống kê theo hướng nâng cao tính tiếp cận thông tin của người
dùng tin và sử dụng thông tin thống kê hiệu quả.
Đến hết năm 2022, về cơ bản, các nhiệm vụ của Đề án đã được
triển khai và đạt kết quả tích cực, nổi bật trong số đó là: sử dụng công nghệ
thông minh trong các công đoạn của tổng điều tra và điều tra thống kê hằng năm
do hệ thống thống kê tập trung thực hiện; từng bước quản lý cơ sở dữ liệu thống
kê tập trung; sử dụng hiệu quả dữ liệu hành chính ở một số lĩnh vực phục vụ
biên soạn các chỉ tiêu thống kê; hạ tầng công nghệ thông tin tại Tổng cục Thống
kê được nâng cấp đáp ứng yêu cầu cơ bản cho hoạt động thống kê. Tuy nhiên,
trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện Đề án vẫn còn một số tồn tại, hạn
chế như: (i) dữ liệu hành chính ở nhiều lĩnh vực chưa được chuẩn hóa, kết nối
và chia sẻ phục vụ biên soạn chỉ tiêu thống kê; (ii) các nguồn dữ liệu lớn chưa
dược khai thác cho công tác thống kê; (iii) hiện đại hóa hoạt động phổ biến
thông tin thống kê chưa theo kịp xu thế phát triển công nghệ; (iv) hạ tầng công
nghệ thông tin chưa đáp ứng yêu cầu của công tác thống kê hiện đại; (v) nguồn
lực chưa được bố trí tương xứng để triển khai các nhiệm vụ của Đề án.
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, đồng thời đẩy
mạnh việc triển khai thực hiện Đề án trong năm 2023 và những năm tiếp theo, Thủ
tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố
trực thuộc trung ương quán triệt và thực hiện đồng bộ, thống nhất, kịp thời,
hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau đây:
1- Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ tiếp tục
thực hiện nhiệm vụ đã được phân công tại Đề án 501, trong đó tập trung một số
nội dung chủ yếu sau:
- Đẩy mạnh chuẩn hóa, kết nối, chia sẻ dữ liệu hành chính
trong phạm vi quản lý của bộ, ngành phục vụ công tác thống kê.
- Hiện đại và đa dạng hóa các hình thức thu thập, xử lý, lưu
trữ, khai thác và phổ biến thông tin thống kê.
- Tăng cường phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục
Thống kê) về phương pháp luận thống kê và báo cáo kết quả thực hiện Đề án.
- Chủ động lồng ghép với các đề án, chương trình, dự án có
liên quan của đơn vị, cân đối sắp xếp trong dự toán ngân sách nhà nước hằng năm
và kế hoạch đầu tư công trung hạn được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để thực
hiện các nhiệm vụ của Đề án.
2- Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành
và địa phương tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ của Đề án, tập trung
một số nội dung chủ yếu sau:
- Đẩy mạnh kết nối dữ liệu hành chính của bộ, ngành để khai
thác, sử dụng phục vụ công tác thống kê, từ đó làm nền tảng xây dựng cơ sở dữ
liệu thống kê quốc gia.
- Tiếp tục nghiên cứu nguồn dữ liệu lớn phục vụ biên soạn
chỉ tiêu thống kê; phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và
Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu ứng dụng công nghệ hiện đại
trong công tác thống kê.
- Khẩn trương hướng dẫn, triển khai thu thập dữ liệu báo cáo
thống kê phục vụ hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện, cấp
xã trên nền tảng số.
- Quy hoạch, nâng cấp, mở rộng hạ tầng kỹ thuật công nghệ
thông tin - truyền thông đáp ứng yêu cầu triển khai các nhiệm vụ của Đề án do
bộ, ngành cơ quan trung ương chủ trì thực hiện.
- Tiếp tục huy động nguồn lực trong và ngoài nước, bố trí
kinh phí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn để thực hiện Đề án.
- Hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xây
dựng cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia thuộc Chiến lược phát triển thống kê Việt
Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để thực hiện đồng bộ, thống
nhất với nhiệm vụ của Đề án với các Chương trình, Đề án khác có liên quan bảo
đảm không trùng lặp và mang lại hiệu quả.
3- Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư
và các cơ quan liên quan bố trí nguồn kinh phí thường xuyên theo quy định của
pháp luật, bảo đảm thực hiện các nhiệm vụ của Đề án do bộ, ngành, cơ quan trung
ương chủ trì thực hiện.
4- Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương
tiếp tục thực hiện nhiệm vụ được phân công, tập trung một số nội dung chủ yếu
sau:
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận
thức và trách nhiệm về ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực thống kê.
- Đẩy mạnh tin học hoá quy trình tổng hợp, phổ biến thông
tin thống kê và Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội hằng tháng, quý, năm.
- Chỉ đạo các cấp, các ngành thực hiện kết nối dữ liệu hành
chính để khai thác, sử dụng phục vụ công tác thống kê phục vụ biên soạn Hệ
thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; giao đơn vị chủ trì thực
hiện kết nối dữ liệu điều tra với các dữ liệu hành chính.
- Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực công nghệ
thông tin cho công chức phụ trách, thực hiện công tác thống kê tại địa phương;
báo cáo kết quả thực hiện Đề án.
- Chủ động lồng ghép với các đề án, chương trình, dự án có
liên quan của địa phương, cân đối sắp xếp trong dự toán ngân sách nhà nước hằng
năm, kế hoạch đầu tư công trung hạn và nguồn kinh phí dự phòng được cơ quan có
thẩm quyền phê duyệt để thực hiện các nhiệm vụ của Đề án.